COVID-19'a karşı aşılama, özellikle yeni koronavirüsün neden olduğu dünya çapındaki pandemiyle mücadele etmek için rekor sürede aşılar geliştirildiği için çok tartışmalı bir konudur.
Bu nedenle aşı hakkında, özellikle güvenliği ve etkinliği ile ilgili birçok şüphe ve efsane ortaya çıkmıştır. Aşağıda, bilimsel kanıtlara dayalı olarak açıklanan ve açıklığa kavuşturulan en sık şüphelerin bir listesi bulunmaktadır.
1. Aşı güvenli midir?
COVID-19 aşısı, etkinliğini, güvenliğini ve kalitesini sağlamak için çeşitli testlere tabi tutulmuştur. Bu nedenle tamamen güvenli bir aşı olarak kabul edilir.
2. Aşı zorunlu mudur?
Yeni koronavirüse karşı aşı ücretsiz ve gönüllülük esasına dayalıdır yani sadece aşı yaptırmak isteyenler tarafından yapılmalıdır ve zorunlu değildir. Yine de sağlık görevlileri, bireysel korunma aracı olarak ve pandemiyi kontrol etmeye yardımcı olmak için aşılamayı önermektedir.
3. Aşıyı kimler yaptırabilir?
COVID-19'a karşı aşı tüm insanlar için endikedir, ancak önceden alerji öyküsü olan, özellikle bir tür aşıya sahip olmak veya bağışıklık sisteminin zayıflaması gibi bazı özel durumlarda doktora danışılması tavsiye edilir. kanser hastalarında olduğu gibi veya bağışıklık sisteminin işleyişini engelleyen tedavi görenlerde olduğu gibi.
Aşıya erişim sınırlı olduğundan, her ülke, ciddi enfeksiyon riski en fazla olanlara ilk aşıları sağlamak için nüfusu öncelik gruplarına ayıran bir aşılama planı uygulamaya koymuştur. Brezilya örneğinde aşılama süreci 3 farklı aşamada gerçekleşir:
- 1. aşama: sağlık çalışanları, 75 yaş üstü insanlar, yerli halk ve kurumlarda yaşayan 60 yaş üstü insanlar;
- 2. aşama: 60 yaşın üzerindeki kişiler;
- 3. aşama: diyabet, hipertansiyon, böbrek hastalığı gibi COVID-19 ile ciddi enfeksiyon riskini artıran diğer hastalıkları olan kişiler.
Ciddi bir COVID-19 enfeksiyonu geçirme riskinizin ne olduğunu öğrenmek için lütfen şu formu doldurun:
- 1
- 2
- 3
- 4
- 5
- 6
- 7
- 8
- 9
- 10
Testi başlatın
Seks:
- Erkek
- Kadınsı
Yaş:
Sonraki
Ağırlık:
Sonraki
Yükseklik:
Metre cinsinden.
SonrakiKronik bir hastalığınız var mı?
- Hayır
- Şeker hastalığı
- Hipertansiyon
- Kanser
- Kalp hastalığı
- Diğer
Bağışıklık sistemini etkileyen bir hastalığınız var mı?
- Hayır
- Lupus
- Çoklu skleroz
- Orak hücre anemisi
- HIV / AIDS
- Diğer
Down sendromunuz var mı?
- Evet
- Hayır
sigara kullanıyormusun?
- Evet
- Hayır
Nakil yaptırdın mı?
- Evet
- Hayır
Reçeteli ilaç kullanıyor musunuz?
- Hayır
- Prednisolone gibi kortikosteroidler
- Siklosporin gibi immünsüpresanlar
- Diğer
4. Aşının etkili olması ne kadar sürer?
COVID-19'a karşı aşının beklenen etkiyi üretmesi birkaç hafta sürer, çünkü vücudun virüse karşı bağışıklığı sağlayacak antikorları üretmek için zamana ihtiyacı vardır. Bu nedenle, aşılamadan önceki haftalarda veya aşıyı aldıktan kısa bir süre sonra virüsü kapmış kişiler, vücut henüz gerekli antikorlara sahip olmadığından semptomlar geliştirebilir.
Ayrıca 2 farklı dozda yapılması gereken aşılarda en yüksek koruma oranının 2. dozdan 2 ila 3 hafta sonra gerçekleştiğini unutmamak önemlidir.
5. Aşının sağladığı bağışıklık ne kadar sürer?
Aşının sağladığı bağışıklığın süresi henüz bilinmemekle birlikte, ilk çalışmalar korumanın en az 4 ay sürdürüldüğünü ve bu süreden sonra kademeli olarak azaldığını göstermektedir. Yine de daha fazla çalışmaya ihtiyaç var.
6. Aşı olmaktan hastalanabilir miyim?
COVID-19'a karşı onaylanmış aşıların hiçbiri, bileşiminde canlı virüs içermez. Bu nedenle aşı, COVID-19 enfeksiyonuna neden olamaz. COVID-19'a karşı ana aşıların nasıl çalıştığını görün.
7. Aşı DNA'yı değiştirir mi?
COVID-19 aşısı, DNA'da değişikliklere neden olmaz. Bazı aşılar virüsün mRNA'sının parçalarını içermesine rağmen, bu parçalar insan hücrelerinin DNA'sını hiç değiştirmez, sadece bağışıklık sistemini virüsle savaşabilecek antikorlar üretmesi için uyarır.
8. COVID-19'u kimlerde aşı olmalıdır?
COVID-19'a karşı aşılama, halihazırda enfekte olmuş kişiler için bile endikedir, çünkü çalışmalar enfeksiyonun tekrar gelişmesinin mümkün olduğunu göstermektedir.
Aşılama planına göre, aktif enfeksiyonu olan kişilere aşı yapılmamalı, ilk teşhisten sonra ve aşılanan grubun bir parçası iseler aşıyı 30 günden fazla almaları tavsiye edilmelidir.
9. Aşının periyodik olarak tekrarlanması gerekli midir?
COVID-19 aşısının ne kadar süreyle bağışıklık sağladığı bilinmemektedir, bu nedenle aşılamanın periyodik olarak yapılması gerekip gerekmediğini söylemek mümkün değildir. Ancak korumanın kısa ömürlü olduğu tespit edilirse, özellikle en büyük risk altındaki gruplar için periyodik aşılama yapılması gerekli olabilir.
10. Birden fazla aşı türü kullanmak bağışıklığı artırır mı?
COVID-19'a karşı iki tip aşı uygulandıktan sonra bağışıklığı değerlendiren çalışmalar halen bulunmamaktadır, bu nedenle sağlık otoritelerinin belirtisi, aşılamanın birinci ve ikinci dozlarda sadece tek tip ile yapılması gerektiğidir.
11. Virüs aşılandıktan sonra bulaşabilir mi?
Aşı, yalnızca enfeksiyonun gelişmesine karşı koruma sağlar; bu, aşılanmış bir kişinin semptom geliştirme riski düşük olsa da, özellikle aşılanmamışlarsa virüsü başkalarına bulaştırabileceği anlamına gelir.
12. Aşıdan sonra maske takmaya devam etmeli misiniz?
Aşılama, virüsün bulaşmasını tam olarak engellemediği için, aşılama sonrasında maske takma, sık el yıkama ve sosyal mesafe gibi bireysel korunma önlemlerinin sürdürülmesi önerilmektedir. Bu önlemler, nüfusun büyük bir yüzdesi aşılanana kadar veya virüsün yayılma hızı çok düşük olana kadar sürdürülmelidir.
Kendinizi ve başkalarını COVID-19'dan korumak için tüm önlemleri inceleyin.
13. Hangi advers reaksiyonlar ortaya çıkabilir?
Diğer herhangi bir aşı türü gibi, COVID-19 aşısı da bazı yan etkilerin ortaya çıkmasına, özellikle enjeksiyon yerinde ağrı, yorgunluk, ateş ve baş ağrısına neden olabilir. Bununla birlikte, bu semptomlar genellikle hafiftir ve birkaç gün içinde kaybolma eğilimindedir. Aşıların en yaygın yan etkilerinin neler olduğunu ve her birini tedavi etmek için ne yapılması gerektiğini görün.
14. Aşının kısırlığa neden olabileceği doğru mu?
Yeni koronavirüse karşı aşının kısırlığa neden olabileceğine dair hiçbir bilimsel kanıt yok.
15. COVID-19'u kim aşılamamalıdır?
COVID-19 aşılamasına karşı kesin bir kontrendikasyon yoktur. Bununla birlikte, hamile kadınlar, çocuklar veya 16 yaşın altındaki ergenler ve kanser gibi bağışıklık sistemini etkileyebilecek bir tür ciddi hastalığı olan kişiler, her zaman bir doktorla aşılama olasılığını tartışmalıdır.
16. Hamile kadınlar aşı olabilir mi?
Aşının COVID-19'a karşı güvenliğini sağlayabilecek hamile kadınlarla yapılmış hiçbir çalışma bulunmamaktadır. Bu nedenle olası risk ve faydaların anlaşılabilmesi için aşılama konusunun gebeliği izleyen kadın doğum uzmanı ile tartışılması çok önemlidir.
Bilgini test et
Artık COVID-19 için aşılama ile ilgili en yaygın soruların bazılarını çözdüğünüze göre, aşılama hakkında bildiklerinizi öğrenmek için çevrimiçi testimize girin:
- 1
- 2
- 3
- 4
- 5
- 6
COVID-19 aşısı: bilginizi test edin!
Testi başlatın
Aşı çok hızlı geliştirildi, bu yüzden güvenli olamaz.
- Gerçek. Aşı çok hızlı geliştirildi ve henüz tüm yan etkileri bilinmemektedir.
- Yanlış. Aşı hızlı bir şekilde geliştirildi, ancak güvenliğini garanti eden birkaç zorlu testten geçti.
Aşı, otizm veya kısırlık gibi ciddi komplikasyonlara neden olma riski yüksektir.
- Gerçek. Aşıyı aldıktan sonra ciddi komplikasyonlar geliştiren birkaç kişi raporu var.
- Yanlış. Çoğu durumda aşı, enjeksiyon yerinde ağrı, ateş, yorgunluk ve kas ağrısı gibi sadece birkaç gün içinde kaybolan hafif yan etkilere neden olur.
COVID-19 olan herkesin de aşı olması gerekir.
- Gerçek. COVID-19'a karşı aşılama, enfeksiyonu geçirmiş olanlar da dahil olmak üzere tüm insanlar tarafından yapılmalıdır.
- Yanlış. COVID-19 olan herkes virüse karşı bağışıktır ve aşı yaptırması gerekmez.
Yıllık yaygın grip aşısı COVID-19'a karşı koruma sağlamaz.
- Gerçek. Yıllık grip aşısı yalnızca grip benzeri virüse karşı koruma sağlar.
- Yanlış. Grip aşısı, yeni koronavirüs dahil olmak üzere çeşitli virüs türlerine karşı koruma sağlar.
Aşı olanların artık ellerini yıkamak veya maske takmak gibi başka önlemler almasına gerek kalmıyor.
- Gerçek. Aşının yapıldığı andan itibaren herhangi bir ek bakıma ihtiyaç duyulmadan hastalığa yakalanma ve bulaşma riski yoktur.
- Yanlış. Aşının sağladığı korumanın son dozdan sonra ortaya çıkması birkaç gün alır. Ek olarak, bakımı sürdürmek, virüsün henüz aşılanmamış kişilere bulaşmasını önlemeye yardımcı olur.
COVID-19 aşısı, uygulandıktan sonra enfeksiyona neden olabilir.
- Gerçek. COVID-19'a karşı bazı aşılar, özellikle zayıflamış bağışıklık sistemine sahip kişilerde enfeksiyona neden olabilecek küçük virüs parçalarını içerir.
- Yanlış. Virüsün parçalarını kullanan aşılar bile vücutta herhangi bir enfeksiyona neden olamayan inaktive edilmiş bir form kullanır.
Bu bilgi yardımcı oldu mu?
Evet Hayır
Fikriniz önemlidir! Metnimizi nasıl geliştirebileceğimizi buraya yazın:
Sorusu olan? Cevap almak için burayı tıklayın.
Yanıt almak istediğiniz e-posta:
Size gönderdiğimiz onay e-postasını kontrol edin.
Adınız:
Ziyaret nedeni:
--- Sebebinizi seçin --- HastalıkDaha iyi yaşayınBaşka bir kişiye yardım edinBilgi kazanın
Sağlık profesyoneli misiniz?
HayırFizisyenİlaçHemşireBeslenme UzmanıBiyomedikalFizyoterapistGüzellik UzmanıDiğer
Kaynakça
- HKM. COVID-19 Aşıları Hakkındaki Mitler ve Gerçekler. Uygun: . Erişim tarihi 17 Şubat 2021
- HKM. COVID-19 Aşısı Hakkında Sıkça Sorulan Sorular. Uygun: . Erişim tarihi 17 Şubat 2021
- THE NEW ENGLAND JOURNAL OF MEDICINE. Covid-19 Aşısı - Sıkça Sorulan Sorular. Uygun: . Erişim tarihi 17 Şubat 2021
- DGS. Aşılama | Yaygın sorular. Uygun: . Erişim tarihi 17 Şubat 2021
- SANTA CATARINA HÜKÜMETİ. Sorular ve cevaplar: SC'de Covid-19'a karşı aşılama hakkında sorularınızı sorun. Uygun: . Erişim tarihi 17 Şubat 2021
- LOMA LINDA ÜNİVERSİTESİ. COVID-19 aşısı kısırlığa neden olur mu?. Uygun: . Erişim tarihi 17 Şubat 2021
Şuna atıfta bulunarak: "Ciddi COVID-19 enfeksiyonu riski":
- HKM. Belirli Tıbbi Koşullara Sahip Kişiler. Bağlantı: //www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/need-extra-precautions/people-with-medical-conditions.html. 19 Ocak 2021'de erişildi